Niniejszy raport analizuje ekonomiczne i społeczne efekty polityki gospodarczej PiS w latach 2016–2020. W pierwszej części przeprowadzono analizę najważniejszych obszarów polityki gospodarczej w tym okresie: wzrostu gospodarczego, równowagi zewnętrznej i wewnętrznej, w tym polityki monetarnej i polityki wobec rynkowego sektora finansowego. W analizie równowagi wewnętrznej szczególny nacisk został położony na politykę fiskalną i jej efekty dla bieżącej i długookresowej równowagi sektora finansów publicznych. Zbadano także podstawowe wskaźniki dotyczące warunków życia Polaków.
W przypadku większości wskaźników gospodarczych zmiany miały pozytywny kierunek. Ocena zmian wymagała jednak określenia, w jakim stopniu były one efektem polityki gospodarczej PiS, w jakim opóźnionym efektem polityki prowadzonej we wcześniejszych latach przez rząd PO-PSL, a w jakim poprawy koniunktury gospodarczej. W tym celu dokonano dwojakiego rodzaju analizy. Po pierwsze, zmiany wskaźników opisujących daną dziedzinę porównywano ze zmianami tych samych wskaźników dla innych krajów będących, podobnie jak Polska, nowymi członkami Unii Europejskiej. Chodziło o ustalenie, jak wypadała Polska na tle innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej i czy względna pozycja dla lat 2008–2015 uległa poprawie czy pogorszeniu w latach 2016–2019. Badanie pokazało, że z reguły w latach 2016–2019 mieliśmy, niestety, do czynienia ze względnym pogorszeniem sytuacji Polski. Po drugie, sprawdzono, jak wypada polityka PiS z punktu widzenia celów i kryteriów, które rząd PiS sam sobie wyznaczył w swoim podstawowym dokumencie programowym, czyli Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.). Na podstawie ekstrapolacji wyników uzyskanych w 2019 roku oceniono, że przytłaczająca większość spośród 74 wskaźników uznanych przez rząd PiS za kluczowe cele jego polityki nie osiągnie w 2020 roku zakładanego poziomu. Kilka z nich ten poziom osiągnęło, lecz w znacznej części stało się to, zanim opublikowano SOR (a więc był to przede wszystkim efekt polityki poprzedniego rządu), natomiast osiągnięcie planowanego poziomu prawie całej reszty wskaźników z dużym prawdopodobieństwem jest efektem poprawy koniunktury i może nie być trwałe. Osiągnięcie zaledwie kilku z 74 celów można przypisać polityce rządu PiS.
Na tej podstawie można generalnie ocenić, że w latach 2016–2019 PiS nie wykorzystał w polityce gospodarczej szans wynikających ze znacznej poprawy światowej koniunktury gospodarczej. Błędne założenia ekspansywnej polityki makroekonomicznej i podporządkowanej interesom rządzącej partii polityki mikroekonomicznej będą negatywnie wpływały na długofalowe perspektywy rozwojowe Polski. Dało się to zauważyć już w roku 2020, kiedy pandemia dramatycznie zmieniła warunki prowadzenia polityki gospodarczej i była testem sprawności organizacyjnej rządu PiS w sytuacji kryzysowej. Testu tego rząd nie zdał – co pokazuje ostatnia część raportu.
Raport do pobrania: Stracone cztery lata: Polityka Makroekonomiczna PiS
